خیزش انقلابی و دستاوردهای ماندگار

رحمان حسین زاده
دو هفته دیگر روز ۲۵ شهریور اولین سالگرد قتل ژینا امینی (مهسای جوان) و آغاز خیزش
انقلابی است. گرامیداشت یاد عزیز جانباختن مهسا و نزدیک به هزار جانباخته مبارز
دیگر و پافشاری بر دستاوردهای پر اهمیت و ارج گذاشتن فداکاری و مبارزه توده عظیم
شرکت کنندگان و سازماندهندگان نبرد و مبارزه یکساله اخیر به هم گره خورده اند.
جامعه بیدار شده و جنبش آزادیخواهی و برابری طلبی براین واقعیت آگاه است و براین
اساس با اعلام کمپین ها و انبوه اقدامات شایسته، قصد نهادینه کردن اثرات ماندگار و
تحول بخش خروش انقلابی سال گذشته و تداوم و ارتقاء پیشرویهای تاکنونی را دارند.
جامعه ی سالها در نبرد با جمهوری اسلامی منتظر انفجار اجتماعی و انقلابی بود.
جامعه ای که تجارب دی ماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ و چندین بار اعتصاب گسترده و برجسته و
مستمر کارگران هفت تپه و هزاران اعتصابات کارگری دیگرو مبارزه دایمی زنان علیه
حجاب را پشت سر گذاشته بود، جامعه ای که متکی به ابتکارات مبارزاتی و متشکل چند
ساله فرهنگیان و معلمان و بازنشستگان و بخشهای معترض علیه فقر و گرانی و برای تامین
معیشت بود، باقتل دولتی و جنایتکارانه مهسا خشم و انزجارو تحرک انقلابی اش
سرریزشد. ۲۵ شهریور سال گذشته سرآغاز خیزش انقلابی سراسری شد که با پیشکسوتی زنان
و دختران و نسل جوان، توده مردم جان به لب رسیده را با خواست بی اما و اگر سرنگونی
به میدان کشید.
عروج دوباره جنبش سرنگونی ادامه ساده دی ماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ نبود. این بار تکامل
یافته تر و ارتقاء یافته تر از قبل بود. اینبار در ابعاد بسیار گسترده تر و تقریبآ
تمامأ سراسری، عمده شهرهای کشور را پوشاند. به دلیل حضور موثر، زنان و دختران ونسل
جوان خلاف جریان و قطب چپ رادیکال، خصلتها و المنتهای متفاوت تر و انقلابی و
رادیکال در جنبش یکساله اخیر بسیار برجسته تر از دفعه های قبل به صحنه آمد. به این
دلایل نه فقط شاهد جنبش سرنگونی عظیم، بلکه در بطن آن و همزمان خیزش انقلابی بزرگ
با دستاوردهای مهم بودیم . دامنه گسترده و همبسته سراسری و استمرارآن به ویژه در
چند ماهه اول این خیزش در سراسرکشور، علیرغم تفرقه اندازی ناسیونالیسم ایرانی و کرد
دستاورد تعیین کننده ای است، که تاکنون این کاراکتر را حفظ کرده است. پیشکسوتی
زنان و دختران خلاف جریان با پرچم مبارزه علیه حجاب و شئونات اسلامی خصلت رادیکال و
بسیار متحول و مهم این خیزش است که با مقاطع قبلی خروش انقلابی تمایز اساسی دارد.
تقابل شفاف با مذهب و اسلام میرود به یک رنسانس ضد مذهبی عظیم نه تنها در ایران و
در صورت پیروزی در سطح منطقه و کشورهای اسلام زده تبدیل شود. پس زدن و به حاشیه
راندن دسته بندیهای ملی و ناسیونالیستی و محلی بسیار مهم است. اتفاقأ شعار "زن،
زندگی، آزادی" یک جنبه مثبتش این بود، اجازه نداد شعارهای ناسیونالیستی و محلی را
به آن و به فضای سیاسی و انقلابی جامعه آویزان کنند. از اینها مهمتر و برجسته ترین
خصلت خیره کننده، شکفتن خلاقیتهای مبارزاتی چه در قالب اهداف و شعارها و خواسته ها
و چه در تاکتیک ها و اقدامات متنوع مبارزاتی و به دست دادن ابتکارات قابل تحسین
فعالین و پیشروان مبارزات این دوره است. خیزش انقلابی ایندوره در ابعاد اجتماعی
ایده انقلاب و انقلابیگری و ابتکارات انقلابی را به کوی و برزن ومحله و مراکز کار و
به شهرها ودانشگاه و مدارس و به درون منازل و خانواده ها کشاند. درسهای انقلابی در
فرصت چند ماهه در سطح اجتماعی و توده ای بکارگرفته شد و انقلابیگری در سنت رادیکال
مبارزاتی جایگاه محکمتری پیدا کرده است. شاخه های مختلف بورژوازی مرتجع که قبل از
قتل مهسا و خیزش شهریور و مهر ۱۴۰۱ انقلاب و ایده انقلابی را به تمسخر میگرفتند،
این بار ریاکارانه به ستایش انقلاب آمدند و البته ریاکاریشان طولی نکشید و رنگ
باخت. اتفاقأ انقلابیگری و رادیکالیسم ناظر بر خیزش چند ماهه عامل اصلی شکست و
ناکامی طرحها و ائتلافهای جریانات راست شد. اپوزیسیون راست از خیزش انقلابی مردم
پاسخ رد گرفتند و بازنده مهم این دوره اند. ناکامی راست ها و شکست پروژه همه باهمی
بی پایه از دیگر دستاوردهای مهم خیزش انقلابی یکساله اخیر است. درپرتو این
دستاوردها خیزش انقلابی نزدیک به یکساله اخیر کاراکتری رادیکال و چپ گرایانه داشت.
در سالگرد خیزش انقلابی صورت مسئله اینست قطب چپ و رادیکال چگونه میتواند با تشخیص
موانع و محدودیتهای سد راه و کنار زدن آنها تداوم و تکامل خیزش انقلابی را در
راستای قد علم کردن آلترناتیو چپ و سوسیالیستی هدایت کند. در مطلب بعدی به این
مسئله میپردازم.
*** |